روزهای متمادی است که اکثر کلان شهرهای کشور با آلودگی هوا دست و پنجه نرم می کنند. بی تردید یکی از دلایل این آلودگی، کم توجهی دستگاه های کشور به قانون های هوای پاک و بالاخص پسماند سوزی است که مشخصا مخالف قوانین موجود محیطی زیستی است. اما متاسفانه هنوز در کشور، سوزاندن پسماند ها یکی از روش‌های پرکاربرد در مدیریت زباله است.
اما این روش، خطرات و اثرات سوء زیادی برای سلامتی جامعه دارد. سوزاندن پسماندها منجر به آلودگی هوا می‌شود. در طول فرایند سوزاندن، مواد آلاینده از قبیل ذرات معلق، گازهای سمی و مواد شیمیایی مضر در طبیعت رها می‌شوند. این آلودگی‌ها می‌توانند عوارض جدی برای سلامتی افراد موجود در نزدیکی محل سوزاندن پسماندها ایجاد کنند. در استان‌ها تحقیقات متعددی، در ارتباط بین آلودگی هوا ناشی از سوزاندن پسماندها و بروز بیماری‌های تنفسی، بیماری‌های قلبی-عروقی، سرطان و اثرات سوء بر سیستم ایمنی بدن نشان داده شده است.
آلودگی آب و خاک یکی دیگر از خطرات پنهان پسماند سوزی است. در طول فرایند سوزاندن، مواد آلی و شیمیایی به صورت غیرمستقیم و مستقیم وارد آب و خاک شده و منابع آبی و خاکی را آلوده می‌کنند. این مواد آلوده می‌توانند به سرعت در زنجیره غذایی انتقال یابند و در نتیجه سلامتی حیوانات و انسان‌ها را تهدید کنند.
تولید گازهای گلخانه ای و گازهایی مانند دی‌اکسید کربن، متان و نیتروژن اکسید، عوامل اصلی تغییرات آب و هوایی و گرمایش جهانی هستند. افزایش غیرقابل کنترل آنها می‌تواند منجر به افزایش دمای زمین، کاهش جریان‌های آبی، تغییر الگوی بارش و اثرات سوء بر محیط زیست و سلامتی انسان‌ها شود.
سوزاندن پسماندها می‌تواند منجر به تولید سموم و مواد شیمیایی مضر شود. مواد سمی و شیمیایی چون دیوکسین ها، فرمالدهید، سولفور دی‌اکسید و سرب در فرایند سوزاندن پسماند ها آزاد می شود. این مواد می توانند به طور مستقیم یا غیرمستقیم از طریق هوا، آب و خاک وارد محیط زیست شوند. مواجهه با این مواد مضر می تواند عوارض جدی برای سلامتی افراد منطقه ای که در نزدیکی محل سوزاندن پسماندها زندگی می‌کنند، ایجاد کند. برخی از عوارض شامل اختلالات تنفسی، سرطان، اختلالات هورمونی و اثرات مضر بر سیستم ایمنی بدن هستند.
با آزاد شدن مواد سمی و شیمیایی به محیط زیست، زندگی و بقای جانوران و گیاهان محلی نیز تهدید می شود. این مواد می‌توانند تأثیرات زیادی روی اکوسیستم ها و زنجیره غذایی داشته باشند و باعث کاهش جمعیت گونه‌ها و تخریب محیط زیست شوند. مازاد بر اینکه سوزاندن پسماندها اثرات منفی بر اقتصاد نیز دارد. اولاً، راه های سوزاندن پسماندها می‌تواند ساختارهای زیربنایی شهری و بخش‌های مسکونی را تخریب کند. ثانیاً، هزینه های سلامتی ناشی از بیماری‌ها و عوارض سوء به عهده جامعه قرار می‌گیرد. هزینه‌های مرتبط با درمان بیماری‌های تنفسی، بیماری‌های مرتبط با آلودگی آب و خاک و همچنین کاهش تولید و کارآیی افراد متأثر از این بیماری‌ها می‌تواند بر اقتصاد تأثیر منفی داشته باشد.
با توجه به این خطرات و اثرات سوء، لازم است روش‌های جایگزین و پایدارتر در مدیریت پسماندها مورد توجه قرار گیرند. استفاده از روش‌هایی مانند بازیافت، کمک به کاهش حجم پسماندها و استفاده مجدد از منابع طبیعی است. همچنین، ترویج آگاهی عمومی در باره اثرات سوء سوزاندن پسماندها و حمایت از این سیاست ها بسیار تاثیرگذار است. همکاری بین دولت، سازمان‌های محیط زیستی، رسانه‌ها و جامعه مدنی در این زمینه می‌تواند به افزایش آگاهی و اتخاذ اقدامات موثر در جهت حفاظت از محیط زیست کمک کند.
