شرکت های دانش بنیان به عنوان موتور محرک نوآوری و رشد اقتصادی در بسیاری از کشورها شناخته می شوند. این شرکت ها با به کارگیری آخرین دستاوردهای علمی و فناوری، محصولات و خدمات نوآورانه ای را ارائه می دهند. با این حال، بسیاری از این شرکت ها با چالش های متعددی روبرو هستند که موجب عدم موفقیت و حتی شکست آنها می شود. در این راستا، شناسایی و تحلیل اصلی ترین مولفه های تاثیرگذار در عدم موفقیت شرکت های دانش بنیان می تواند راهکارهایی برای حل این مشکلات ارائه دهد.
یکی از مهم ترین مولفه های تاثیرگذار در عدم موفقیت شرکت های دانش بنیان، نقص در حمایت های دولتی و سیاست گذاری های نامناسب است. در بسیاری از کشورها، سیاست گذاران و متولیان امر، درک کافی از چالش های این شرکت ها نداشته و حمایت های محدود و ناکافی ارائه می کنند. این امر موجب می شود که شرکت های دانش بنیان با مشکلات مالی، زیرساختی و قانونی دست و پنجه نرم کنند و در نهایت با شکست مواجه شوند. همچنین، محدودیت های موجود در دسترسی به منابع مالی مناسب، یکی دیگر از مولفه های کلیدی تاثیرگذار در عدم موفقیت این شرکت ها است. شرکت های دانش بنیان معمولاً در مراحل اولیه رشد خود با کمبود سرمایه روبرو هستند و دسترسی به تامین مالی از طریق بانک ها یا سرمایه گذاران خطرپذیر با محدودیت های زیادی همراه است. این مسئله موجب می شود که آنها نتوانند به طور مناسب به توسعه محصول، بازاریابی و توسعه بازار بپردازند.
عدم وجود زیرساخت های مناسب و حمایت های لازم برای توسعه و تجاری سازی محصولات نوآورانه، یکی دیگر از مولفه های موثر در عدم موفقیت شرکت های دانش بنیان است. در بسیاری از موارد، این شرکت ها با چالش های زیرساختی همچون دسترسی محدود به آزمایشگاه ها، تجهیزات و امکانات مورد نیاز، عدم وجود مراکز رشد و شتاب دهنده ها و همچنین کمبود خدمات مشاوره ای و حمایتی مواجه هستند که موجب کندی فرایند توسعه و تجاری سازی محصولات می شود.
علاوه بر این، چالش های مرتبط با منابع انسانی، از جمله دشواری در جذب و حفظ نیروی کار متخصص، نیز به عنوان یکی دیگر از مولفه های مهم تاثیرگذار در عدم موفقیت شرکت های دانش بنیان محسوب می شود. این شرکت ها اغلب با کمبود افراد دارای مهارت های فنی و تخصصی لازم برای توسعه محصولات نوآورانه روبرو هستند و همچنین با چالش های حفظ این نیروهای متخصص مواجه می باشند.
مازاد بر اینکه، عدم آگاهی و درک مناسب از بازار و نیازهای مشتریان نیز به عنوان یکی دیگر از مولفه های تاثیرگذار در عدم موفقیت شرکت های دانش بنیان شناخته می شود. این شرکت ها گاهاً در طراحی محصولات خود بیشتر به جنبه های فنی و نوآورانه توجه کرده و از درک مناسب از بازار و نیازهای واقعی مشتریان غافل می مانند. این امر موجب می شود که محصولات آنها با استقبال محدودی از سوی مشتریان مواجه شود. در واقع عدم توانمندی در شناسایی بازار اغلب پاشنه آشیل این شرکت هاست.
عدم برخورداری از شبکه های ارتباطی و همکاری های بین المللی نیز به عنوان یکی دیگر از مولفه های موثر در عدم موفقیت شرکت های دانش بنیان است. این شرکت ها برای توسعه و تجاری سازی محصولات خود نیاز به همکاری های بین المللی و بهره گیری از تجربیات و دانش سایر شرکت های موفق در این حوزه دارند. اما در بسیاری از موارد، این شرکت ها به دلیل محدودیت های موجود در ارتباطات بین المللی و همچنین کمبود حمایت های لازم در این زمینه، نمی توانند از این فرصت ها به خوبی بهره ببرند. در نهایت، چالش های مرتبط با قوانین و مقررات نیز از دیگر مولفه های تاثیرگذار در عدم موفقیت شرکت های دانش بنیان محسوب می شود. در بسیاری از کشورها، قوانین و مقررات موجود در زمینه های مختلف از جمله مالیاتی، بیمه ای و مقررات صادرات و واردات، موانعی بر سر راه فعالیت و توسعه این شرکت ها ایجاد می کند که نیاز به بازنگری و اصلاح دارد.
در مجموع، با توجه به پیچیدگی و چندگانگی عوامل موثر در عدم موفقیت شرکت های دانش بنیان، نیاز است که سیاست گذاران و متولیان امر، با شناسایی و تحلیل آن ها حمایت های بیش از پیش از این جوانان نخبه و توانمند ایران اسلامی داشته باشند.
